رفتم به غرب اسلام را دیدم ولی مسلمان ندیدم ؛ برگشتم به شرق مسلمان دیدم اما اسلام ندیدم .

میرزا فتحعلی آخوندزاده :

معتقد بود که بین شریعت اسلام و قوانین مدرن مغایرت های بسیاری وجود دارد . او با وجودی که دین را با صراحت نقد می کرد و خواهان جدایی دین از سیاست بود و در عین حال خود را مسلمان و وطن پرست می نامید .

برای مثال در پاسخ به مخالفان خود می نویسد : من دشمن دین و دولت نیستم ؛ من جان نثار و دوستدار ملت و دولتم . منظورم رفع جهالت است . و از بین بردن کلید موانع ترقی در علوم و فنون و سایر جهات است از قبیل تامین عدالت و رفاهیت و ثروت و آزادی برای ملت و عمران و آبادی وطن ......... ( مکتوبات )

مهندس مهدی بازرگان : در اوایل انقلاب به شوخی می گفت : " ما از خدا باران خواسته بودیم اما سیل آمد . "

و در زمانی که اختلافاتش با نظرات خمینی اوج  می گیرد به خمینی می گوید که " شما ایران را برای اسلام می خواهی و من اسلام را برای ایران ."